Niedawno dowiedzieliśmy się o tym, że posiadanie naklejki rejestracyjnej na przedniej szybie samochodu nie jest już konieczne. Teraz jednak możemy spodziewać się konieczności naklejenia zupełnie nowej, a to przez powstanie stref czystego transportu.

Strefy czystego transportu w Polsce

Na obecną chwilę w Polsce nie mamy jeszcze ani jednej strefy czystego transportu. Ma to się jednak zmienić i to całkiem niedługo.

8 grudnia 2021 roku prezydent podpisał nowelizację Ustawy o Elektromobilności i Paliwach Alternatywnych. Artykuł 39 ust. 1 mówi:

W celu ograniczenia negatywnego oddziaływania emisji zanieczyszczeń z transportu na zdrowie ludzi i środowisko na terenie gminy można ustanowić strefę czystego transportu obejmującą drogi, których zarządcą jest gmina, do której zakazuje się wjazdu pojazdów samochodowych innych niż:

1. elektryczne,

2. napędzane wodorem,

3. napędzane gazem ziemnym,

4. wyłączone na podstawie uchwały rady gminy.

Po zmianie w przepisach samorządy rozpoczęły starania o utworzenie stref na swoich obszarach. W powstałej strefie przyjmowane są nowe zasady dotyczące poruszania się samochodem w wybranych częściach miasta, a także ograniczenia dla pojazdów emitujących największą ilość spalin.

Na pierwszym planie mamy Kraków. Do centrum, czy innych obszarów miasta z obowiązującymi ograniczeniami będą mogły wjechać jedynie pojazdy do tego uprawnione. Konieczne będzie uzyskanie odpowiedniej naklejki wydawanej przez wójta, burmistrza, czy prezydenta miasta za opłatą, która może wynieść maksymalnie 5 zł.

Istnieją oczywiście wyjątki i nie wszystkie pojazdy będą miały obowiązek posiadania naklejki. Określa to dokładni Art. 39 ust. 2 ustawy:

 Od zakazu, o którym mowa w ust. 1, zwolnione są:

1) pojazdy:

a) Policji, Inspekcji Transportu Drogowego, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa, Służby Więziennej, Krajowej Administracji Skarbowej, jednostek ochrony przeciwpożarowej, Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa oraz służb ratowniczych,

b) używane we flocie obsługującej Kancelarię Prezesa Rady Ministrów,

c) zarządów dróg i realizujące zadania na rzecz zarządców dróg,

d) Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, a także sił zbrojnych państw obcych, jeżeli umowa międzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, tak stanowi,

e) urzędów morskich realizujących zadania w pasie technicznym i ochronnym wybrzeża oraz w portach i przystaniach morskich,

f) posiadające odpowiednie oznaczenie, którymi poruszają się osoby niepełnosprawne,

g) Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska, inne niż wykorzystywane wyłącznie do przewozu osób;

2) specjalistyczne środki transportu sanitarnego, wykorzystywane przez zespoły ratownictwa medycznego oraz zespoły transportu sanitarnego;

3) autobusy zeroemisyjne;

4) autobusy szkolne.

Korzystanie ze stref czystego transportu – opłaty

Ustawa przewiduje również opłaty dla kierowców poruszających się pojazdami spalinowymi. Opłata taka nie może być wyższa niż 2,5 zł za godzinę w przypadku jednorazowej opłaty, lub 500 zł w przypadku opłaty miesięcznej.

Artykuł 39 ust. 6 mówi o tym, że dochód, który gmina uzyska z pobierania  opłat od kierowców może być przeznaczony wyłącznie na:

• oznakowanie strefy czystego transportu;
• zakup autobusów zeroemisyjnych;
• zakup tramwajów;
• zakup innych środków transportu zbiorowego;
• pokrycie kosztów wykonania analizy, o której mowa w art. 37 ust. 1;
• finansowanie programów wsparcia zakupu rowerów w rozumieniu art. 2 pkt 47 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym.

Strefy czystego transportu – korzyści

Celem powstania stref czystego transportu jest ograniczenie emisji zanieczyszczeń, a także zelktryfikowanie transportu. W wielu Europejskich miastach takie strefy działają już od lat. Przykładem może być Berlin, w którym od momentu utworzenia strefy w 2008 roku, zmniejszono o 70 % liczbę rejestracji aut, które nie spełniały normy emisji spalin Euro 2. Przyczyniło się to do obniżenia emisji cząstek stałych pojazdów o 50 %, a tlenku azotu o 20%.

Istnieje możliwość, że po wprowadzeniu stref czystego transportu, zmniejszenia się ruch samochodów na ich obszarze, co przełoży się na poprawę jakości życia mieszkańców.